Menu główne

Pieczyrak Stanisław ps. "ZGRZYT"

 

por. Stanisław PIECZYRAK pseudonim "ZGRZYT"

Szkic ołówkiem - portret Stanisława PieczyrakaSyn Józefa i Katarzyny, ur. 16 września 1901 roku w Łodzi. Od roku 1908 zamieszkał w Zgierzu. Stanisław był skautem i uczniem gimnazjum w Łodzi.

Był jednym z pierwszych żołnierzy Polskiej Organizacji Wojskowej, którzy rozbrajali Niemców. W listopadzie 1918 roku z karabinem w ręku stał na warcie, na dworcu kolejowym. Po odbyciu służby wojskowej w 28. pp. uzyskał kwalifikacje elektrotechnika. 

W 1928 roku otworzył w Zgierzu pierwsze biuro radioelektrotechniczne ze sklepem tej branży. W 1929 roku uzyskał stopień ppor. rezerwy łączności. Od 1933 do 1939 roku był prezesem Stowarzyszenia Kupców i Przemysłowców w Zgierzu. Był działaczem Izby Przemysłowej w Łodzi. Równocześnie przez wiele lat pełnił funkcję członka Zarządu Towarzystwa Śpiewaczego „Lutnia". Występował na scenie teatru „Lutnia" jako aktor - amator. Odznaczono go Srebrnym Krzyżem Zasługi.

W 1939 roku brał udział w obronie Warszawy. Podczas okupacji był w komendzie zgierskiej Polskiej Organizacji Bojowej. Niemcy zatrudnili S. Pieczyraka przy rozbudowie ratusza w Zgierzu.

W 1942 roku dowiedział się, że jest poszukiwany przez Gestapo. Wraz z żoną przeniósł się do Warszawy. Tu używali dokumentów z fikcyjnymi nazwiskami. Stanisław stał się: Mieczysławem Ślawskim i mieszkał przy ul. Elektroralnej 5/7. Po zagrożeniu dekonspiracją lokalu wykładowego tajnej podchorążówki Narodowej Organizacji Wojskowej przy ul. Żabiej, Pieczyrak udostępnił jako salę wykładową swoje mieszkanie. Sam był również jej słuchaczem i uczestnikiem ćwiczeń polowych, które przeprowadzano w okolicach Zielonki i Kobyłki. "Zgrzyt" zaprzysiągł i wprowadził do konspiracji zgierzan S. Kałużyńskiego i M. Markowskiego. 

W powstaniu był żołnierzem Starego Miasta i dowódcą plutonu w 11. kompanii batalionu "Dzik". Następnie został wyznaczony przez dowództwo baonu na oficera inspekcyjnego. 24 sierpnia 1944 roku podczas inspekcji placówek "Zgrzyt" znalazł się w piwnicy budynku przy ul. Rybaki 24. Budynek ów został trafiony kilkoma bombami lotniczymi. Rumowisko domu zasypało wejście do piwnic, w której oprócz niego znajdowali się żołnierze 151. plutonu z 15. kompanii batalionu "Dzik". Na szczęście, pomimo stałego ostrzału artyleryjskiego, udało się ratującym usunąć gruz i uwolnić inspektora wraz z zasypanymi żołnierzami. 26 sierpnia 1944 roku "Zgrzyt" został mianowany dowódcą 15. kompanii batalionu "Dzik". Pod koniec sierpnia "Zgrzyt" zachorował i przeprowadzono go kanałami do Śródmieścia. Tu został dowódcą 11. kompanii. Odznaczono go Krzyżem Walecznych. Rozkazem KWO AK nr 30 z 18 września 1944 roku awansowano go do stopnia porucznika. 

Po kapitulacji Warszawy przebywał w obozach jenieckich: Sandbostel, Alveslohe i Verden w Saksonii. Miał numer jeniecki 224807. 

Gdy wrócił do Zgierza musiał się przez 3 lata, codziennie zgłaszać w miejscowym Urzędzie Bezpieczeństwa. Zmarł 11 sierpnia 1949 roku w Zgierzu. 

opracowanie biogramu B. Kustosik (Muzeum Miasta Zgierza), 
na podstawie książki Bogdana Bejma, Od "Kedywu" do baonu "Zośka", Łódź 1994. 

*** 

Czytaj też: Biogramy powstańcze na stronie www.1944.pl 

Copyright © 2016. All Rights Reserved by Miasto Zgierz

Created by Logo firmy VobacomVobacom

Ważne komunikaty

22808
Usuń

Nieczynny PSZOK

30 marca 2024 roku (Wielka Sobota) Punkt Selektywnego Zbierania Odpadów Komunalnych (PSZOK) przy ul. Barlickiego 3a w Zgierzu będzie nieczynny. 
22791
Usuń

Planowane wyłączenia prądu

Komunikaty PGE Dystrybucja S.A. Oddział Łódź o planowanych wyłączeniach energii elektrycznej w Zgierzu:  W dniu 2 kwietnia 2024 roku w godz. 08:00-...
28021
Usuń

Rekrutacja na rok szkolny 2024/2025

Rekrutacja do przedszkoli i oddziałów przedszkolnych na rok szkolny 2024/2025 Rekrutacja do klas pierwszych w szkołach podstawowych na rok szkolny...
27399
Usuń

Tymczasowe lokalizacje

Wydział Edukacji i Młodzieży Urzędu Miasta Zgierza - ul. A. Musierowicza 2 w budynku Samorządowego Liceum Ogólnokształcącego im. R. Traugutta ...
13467
Usuń

Ceny wody i ścieków w Zgierzu

Aktualne stawki opłat za zbiorowe zaopatrzenie w wodę i zbiorowe odprowadzanie ścieków przez "Wodociągi i Kanalizacja-Zgierz" Sp. z o. o. wynoszą: ...
24682
Usuń

Stopnie alarmowe

Premier Donald Tusk podpisał zarządzenia, które do 31 maja 2024 r. przedłużają obowiązywanie trzech stopni alarmowych: 
10697
Usuń

Odpady komunalne: harmonogramy odbioru, deklaracje i stawki

Harmonogramy odbioru odpadów: 
17413
Usuń

Godziny obsługi interesantów UMZ i USC

Urząd Miasta Zgierza (UMZ - pl. Jana Pawła II 16, ul. ks. J. Popiełuszki 3a, ul. ks. Sz. Rembowskiego 1) i Urząd Stanu Cywilnego (USC - ul. 1. Maja...
14116
Usuń

Zagubione zwierzęta, zwierzęta do adopcji

Bezdomne zwierzęta, w szczególności psy i koty wyłapywane na terenie Gminy Miasto Zgierz przewożone są do Schroniska JASIONKA (miejscowość Jasionka...
4942
Usuń

Dyżury aptek

Apteka całodobowa "U DOMINIKA" (ul. Lechonia 2 - tel. 42 716 52 30) dyżur pełni w dni powszednie, soboty, niedziele i święta. Godziny pracy...
Facebook
YouTube
Google+
RSS