Towarzystwo Przyjaciół Zgierza

• Siedziba: 95-100 Zgierz, ul. 1 Maja 5
• Facebook TPZ

Towarzystwo Przyjaciół Zgierza (TPZ) powstało na przełomie 1966/1967 roku. Jest organizacją pozarządową, której głównymi celami pracy są: 

• pielęgnowanie tradycji Zgierza, upowszechnianie wiedzy o nim, o jego przeszłości i pracy dnia dzisiejszego, 
• utrwalanie wspomnień najstarszych obywateli o różnych wydarzeniach na terenie miasta i okolicy, 
• wspieranie Muzeum Miasta Zgierza utworzonego dzięki staraniom Towarzystwa, 
• prowadzenie badań nad przeszłością Zgierza i regionu zgierskiego, 
• budzenie zainteresowania turystycznego Zgierzem i regionem zgierskim, 
• prowadzenie działalności oświatowo-wychowawczej. 

Towarzystwo realizuje swoje cele poprzez: 

• organizowanie publicznych zebrań i dyskusji nad projektami wynikającymi z zadań Towarzystwa, 
• wydawanie dokumentów archiwalnych, wspomnień, albumów, kart widokowych i innych publikacji mających na celu upowszechnianie wiedzy o dawnym i dzisiejszym Zgierzu i regionie zgierskim, 
• organizowanie lub inicjowanie zjazdów, konferencji, dyskusji publicznych, wystaw i wycieczek związanych z celami Towarzystwa, 
• zakładanie placówek oświatowo-wychowawczych, 
• wspieranie wolontariatu oraz pomocy młodzieży w nauce. 

Podsumowanie 50 lat działalności Towarzystwa: 

A. W sferze badań nad przeszłością Zgierza i popularyzowaniem wiedzy o historii miasta i regionu: 

• podjęcie dyskusji nad utworzeniem Muzeum Miasta Zgierza, prowadzenie działań zmierzających do jego utworzenia w 1978 r., gromadzenie dokumentów, pamiątek przeszłości Miasta, a następnie przekazanie ich Muzeum jako zaczątku zbiorów muzealnych, stałe wspierania działalności Muzeum; 
• podjęcie prac na monografią "Zgierz. Dzieje miasta do 1988 roku" (praca zbiorowa) oraz doprowadzenie do jej wydania (1982-1995); 
• pełnienie funkcji nieformalnego społecznego "kustosza" pamięci o Stu Straconych w Zgierzu (współorganizowanie dwóch tematycznych sesji popularno-naukowych oraz współudział w wydaniu materiałów i referatów z tych sesji) - w ramach tej funkcji w latach 1999-2006 przy TPZ działał Społeczny Komitet Renowacji Pomnika Stu Straconych, który opracował nową koncepcję zagospodarowania Placu Stu Straconych oraz przeprowadził prace renowacyjne Pomnika i Placu; 
• obszerna działalność wydawnicza własna obejmująca kilkadziesiąt tytułów, w tym 11 tomów rocznika historycznego "Zgierskie Zeszyty Regionalne" (wydawane przy wsparciu finansowym z budżetu Powiatu Zgierskiego i budżetu Miasta Zgierza), 2 tomy "Przewodnika po Zgierzu i powiecie zgierskim", monografii Mariana Pierunia "Zgierz. Cmentarze, pomniki, tablice" oraz Władysława Błaszczyka "Oświata i nauczyciele Zgierza w XX wieku", cykl kilkunastu broszur popularyzujących wiedzę o historii Zgierza oraz postaciach osób zasłużonych dla miasta, w tym materiały z 6 sesji historycznych popularno-naukowych zorganizowanych przez Towarzystwo; 
• organizowanie konkursów, turniejów i rajdów - ta forma działalności jest prowadzona nieprzerwanie przez 50 lat. Niegdyś bywały to: konkursy chórów i zespołów muzycznych, wytworów i prac dziecięcych, rysunków, fotografii, filatelistyczne czy numizmatyczne, odbywały się konkursy pamiętnikarsko-wspomnieniowe, prac dyplomowych, popularno-naukowych, upiększania miasta, osiedla, bloku, balkonu czy posesji - z tych form pracy do dzisiaj realizowane są konkursy adresowane do młodzieży szkolnej: wspólnie z zainteresowanymi szkołami oraz innymi podmiotami (Muzeum, Oddziałem Zgierskim PTTK, szkołami, Urzędem Miasta, Gminą Zgierz i Starostwem) organizujemy obecnie konkursy: "Moje miasto, moja rodzina" (16 edycji), "Konkurs Wiedzy o Patronach Szkół Ponadgimnazjalnych" (11 edycji). Rajd rowerowy "W zdrowym ciele, zdrowy duch" też liczy sobie już 10 lat - tę działalność uznajemy za jedną z najważniejszych, gdyż pomaga ona młodzieży poznawać przeszłość miasta i regionu oraz jego walory przyrodnicze i krajobrazowe. 

Ponadto w sferze pamięci o przeszłości TPZ współorganizowało: 

• 10 zbiórek publicznych pieniędzy przed zgierskimi cmentarzami, z przeznaczeniem zebranych pieniędzy na prace renowacyjne zabytkowych mogił oraz grobów osób "zasłużonych dla miasta Zgierza" (jako podmiot odpowiedzialny, we współpracy ze szkołami z terenu Miasta Zgierza oraz Gminy Zgierz); następnie w ramach zadania Towarzystwo prowadziło uzgodnienia prawne z zarządcami cmentarzy oraz zlecało wykonywanie prac przy wskazanych nagrobkach, przeprowadziło także uzgodnienia na cmentarzu w Siedlcach i sfinansowało prace renowacyjne grobu rodzinnego zasłużonej dla Miasta Zgierza pedagog dr Stefanii Kuropatwińskiej, twórczyni i przez 30 lat dyrektorce zakładu kształcenia nauczycieli w Zgierzu oraz uzgodniło sprawowanie stałej opieki nad tym grobem przez Zarząd Oddziału ZNP w Siedlcach. 

B. W sferze działalności oświatowej:  
Towarzystwo jest jedną z niewielu organizacji tego typu. które od wielu lat prowadzą szkoły społeczne:

• w 1990 r. Towarzystwo utworzyło jedną z pierwszych szkół niepublicznych w Polsce - Społeczne Liceum Ogólnokształcącego TPZ; 
• w 1993 r. przejęło działającą od 1990 r. w Zgierzu I Społeczną Szkołę Podstawową; 
• w 1993 r. (mając na celu poszerzenie w Zgierzu możliwości rozwoju kształcenia muzycznego) utworzyło na bazie istniejącej Państwowej Szkoły Muzycznej I stopnia - Społeczną Szkołę Muzyczną II stopnia TPZ;
• w 2000 r. utworzyło Społeczne Gimnazjum TPZ (obecnie, w związku z reformą edukacji, klasy gimnazjalne będą włączone do Społecznego LO); 
• wszystkie wymienione placówki, choć działają jako niepubliczne, od wielu lat posiadają uprawnienia szkół publicznych. 
  
  

Tytuł "Zasłużony dla Miasta Zgierza" dla Towarzystwa Przyjaciół Zgierza został przyznany Uchwałą Nr XXXII/404/17 Rady Miasta Zgierza z dnia 30 marca 2017 r.