Menu główne

Ratusz

 

Szanowni PT Czytelnicy.  Chciałbym odetchnąć trochę od ulicznych nazw i dziś będzie trochę inaczej. Niby o nazwach, ale nie ulicznych.

Około 1288 roku Zgierz otrzymał prawa miejskie. Rozdzielono wtedy "władzę". Sądownicza została przy właścicielu, czyli panującym i w jego imieniu spełniali ją wójtowie i ławnicy. Miastem zarządzał burmistrz przy pomocy rajców. Dziś Prezydent i Rada Miasta, ale zasada pozostała ta sama. Burmistrz i rajcowie musieli gdzieś obradować.

Nie wiem, kiedy wybudowano pierwszą ich siedzibę, czyli ratusz. Jedną z pierwszych informacji mamy dopiero z 1800 roku, kiedy to ówczesny proboszcz zgierski informował władze zwierzchnie, że "Obywatele Zgierscy Protestanci ... odprawują swe Nabożeństwo ... na Sali Ratusza tegoż Miasteczka".

Następny ratusz wybudowano dopiero w 1824 r. Środkowa część dzisiejszego budynku jest prawdopodobnie pozostałością tej budowli, którą nazywano, jak Pan Bóg przykazał Ratuszem.

Zaczęła jednak wchodzić nowa nazwa. Rząd pruski już po pierwszym rozbiorze Polski zagarnięte miasta poddał pod silną kontrolę państwa i pozbawił je swobód w ustanawianiu władz miejskich. Od nowa zorganizował ich zarząd. W każdym mieście ustanowił Magistrat. W skład Magistratu mieli wchodzić dwaj burmistrzowie - jeden policyjny, a drugi sądowy, radca i pisarz miejski. Była to więc nazwa instytucji, a nie budynku, ale ponieważ trwała dość długo, co prawda z przerwami, zaczęto na budynek ratusza mówić Magistrat. Tak było np. w 1818 r., gdy utworzono Urzędy Municypalne, to budynek w dalszym ciągu nazywano "magistratem".

Gdy w 1842 r. zniesiono Urzędy i z powrotem przywrócono nazwę Magistrat, sprawa była oczywista, choć byli tacy, którzy używali (podkreślam, że chodzi o nazwę budynku) określenia "ratusz", byli tacy, którzy używali nazwy "Municypium", ale zdecydowana większość zgierzan, budynek określała jako "magistrat". Pamiętajmy, że w 1847 wybudowano nowy budynek.

I tak było do 1933 r., kiedy utworzono Urzędy Miejskie, ale większość dalej używała nazwy "ratusz" lub "magistrat". Okupacja niemiecka tego nie zmieniła.

Dopiero w PRL-u w roku 1950 powstało zamiast Prezydenta i Zarządu Miejskiego - Prezydium Miejskiej Rady Narodowej. Oczywiście na budynek zaczęto mówić "Prezydium".

Potem, gdy zniesiono nieszczęsne prezydia i powstały Urzędy (w wypadku Zgierza - Urząd Miasta, nie Miejski), część z nas mówi na ten budynek "ratusz", część "magistrat", a część "prezydium". Osobiście mogę z satysfakcją stwierdzić, że tych ostatnich jest coraz mniej.

Szanowni Czytelnicy. Niby nic, sprawa naprawdę nie pierwszej wagi, a ileż ciekawostek i zagadek. Jeżeli dokładniej popatrzymy na otaczającą nas rzeczywistość to okaże się, że takich "spraw" i "sprawek" jest więcej. Z przyjemnością przyjmę wszelkie uwagi w takich nazewniczych tematach.

Maciej Wierzbowski

Na podst. "ITZ" Nr 12 (23.-29.03.2010 r.)


 

Zobacz też: Historia Ratusza, Historia miasta, Stare Miasto

Copyright © 2016. All Rights Reserved by Miasto Zgierz

Created by Logo firmy VobacomVobacom

Ważne komunikaty

22808
Usuń

Nieczynny PSZOK

30 marca 2024 roku (Wielka Sobota) Punkt Selektywnego Zbierania Odpadów Komunalnych (PSZOK) przy ul. Barlickiego 3a w Zgierzu będzie nieczynny. 
22791
Usuń

Planowane wyłączenia prądu

Komunikaty PGE Dystrybucja S.A. Oddział Łódź o planowanych wyłączeniach energii elektrycznej w Zgierzu:  W dniu 2 kwietnia 2024 roku w godz. 08:00-...
28021
Usuń

Rekrutacja na rok szkolny 2024/2025

Rekrutacja do przedszkoli i oddziałów przedszkolnych na rok szkolny 2024/2025 Rekrutacja do klas pierwszych w szkołach podstawowych na rok szkolny...
27399
Usuń

Tymczasowe lokalizacje

Wydział Edukacji i Młodzieży Urzędu Miasta Zgierza - ul. A. Musierowicza 2 w budynku Samorządowego Liceum Ogólnokształcącego im. R. Traugutta ...
13467
Usuń

Ceny wody i ścieków w Zgierzu

Aktualne stawki opłat za zbiorowe zaopatrzenie w wodę i zbiorowe odprowadzanie ścieków przez "Wodociągi i Kanalizacja-Zgierz" Sp. z o. o. wynoszą: ...
24682
Usuń

Stopnie alarmowe

Premier Donald Tusk podpisał zarządzenia, które do 31 maja 2024 r. przedłużają obowiązywanie trzech stopni alarmowych: 
10697
Usuń

Odpady komunalne: harmonogramy odbioru, deklaracje i stawki

Harmonogramy odbioru odpadów: 
17413
Usuń

Godziny obsługi interesantów UMZ i USC

Urząd Miasta Zgierza (UMZ - pl. Jana Pawła II 16, ul. ks. J. Popiełuszki 3a, ul. ks. Sz. Rembowskiego 1) i Urząd Stanu Cywilnego (USC - ul. 1. Maja...
14116
Usuń

Zagubione zwierzęta, zwierzęta do adopcji

Bezdomne zwierzęta, w szczególności psy i koty wyłapywane na terenie Gminy Miasto Zgierz przewożone są do Schroniska JASIONKA (miejscowość Jasionka...
4942
Usuń

Dyżury aptek

Apteka całodobowa "U DOMINIKA" (ul. Lechonia 2 - tel. 42 716 52 30) dyżur pełni w dni powszednie, soboty, niedziele i święta. Godziny pracy...
Facebook
YouTube
Google+
RSS