Matulewicz Wiktor ps. "LUXOR"

plut. pchor. Wiktor MATULEWICZ pseudonim "LUXOR" 

Syn Kazimierza i Heleny, ur. 14 marca 1920 roku w Końskich, harcerz, uczeń Gimnazjum im. S. Staszica w Zgierzu. Od 1936 do 1938 roku był uczestnikiem kolejnych kursów pilotażu szybowcowego Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej. W roku 1939 rodzinę ewakuowano na wschód. W tym roku zdał egzamin maturalny w Brześciu n. Bugiem, w Liceum im. R. Traugutta. 

Po przyjeździe do Łodzi ostrzeżono go, aby nie pokazywał się w Zgierzu, gdyż on i jego brat Bolesław są poszukiwani przez Niemców. W roku 1940 Wiktor został ujęty w łapance ulicznej w Łodzi i wywieziony do obozu pracy w Królewcu. Wiktor po ucieczce z obozu wrócił do Łodzi i wraz z bratem pracował w niemieckim zakładzie fotograficznym.

Od początku 1942 roku obaj bracia należeli do AK. W sierpniu 1942 roku zagrożeni aresztowaniem opuścili Łódź. Dowództwo AK skierowało ich do oddziału partyzanckiego AK "Błyskawica" w rejonie Piotrkowa Trybunalskiego. Bracia uczestniczyli w akcjach zbrojnych; np. w akcji nazwanej kryptonimem "Moszczenica" i kilku potyczkach. 

Zimą 1943 roku zgłosili się ochotniczo do walki w Szarych Szeregach w Warszawie. Przydzielono ich do plutonu "Skalskiego", który był jednym z oddziałów dyspozycyjnych "Kedywu" KG AK harcerskiego batalionu AK "Zośka". Szkolono ich w zakresie walki i dywersji. Równocześnie uczestniczyli w akcjach sabotażowych, rozklejali plakaty antyhitlerowskie. Uczestniczyli także w akcjach rozbrajania Niemców. W maju 1944 roku bracia uczestniczyli w 3 konfiskatach niemieckich samochodów. Na krótko przed powstaniem rozbroili sześciu Niemców. Transportowali skrzynie z bronią z Pragi do Śródmieścia.

W powstaniu "Luxor" był kolejno żołnierzem: Woli, Starego Miasta i Czerniakowa. Walczył w 3. drużynie 2. plutonie "Skalskiego" w 1. kompani batalionu AK "Zośka". Był ranny i kontuzjowany. Po kapitulacji, po wielu perypetiach, udało mu się wydostać z Warszawy.

Działał w AK do stycznia 1945 roku. W Częstochowie wykonał wyrok AK na funkcjonariuszu Gestapo. Jako "element podejrzany" nie był powoływany do wojska, nawet na ćwiczenia.

Został studentem Wydziału Prawa Uniwersytetu Łódzkiego.

W okresie od 1948 do 1956 roku był kilkakrotnie aresztowany przez Urząd Bezpieczeństwa za działalność w AK. Stracił możliwość ukończenia studiów. Po roku 1956 ukończył technikum włókiennicze. Pracował m.in. w przemyśle wełniarskim. 

Odznaczony: Krzyżem AK, Medalem za Warszawę 1939-1945, Warszawskim Krzyżem Powstańczym, Krzyżem za Zasługi dla ZHP z rozetą z Mieczami. Zmarł 26 stycznia 2011 roku. 

opracowanie biogramu B. Kustosik (Muzeum Miasta Zgierza), 
na podstawie książki Bogdana Bejma, Od "Kedywu" do baonu "Zośka", Łódź 1994. 

*** 

Czytaj też: Biogramy powstańcze na stronie www.1944.pl