Kwatery i groby

Kwatery ofiar 1939 roku
ul. Piotra Skargi (ostatnia aleja prowadząca wzdłuż parkanu na Starym Cmentarzu Rzymskokatolickim)

We wspólnej mogile złożono ciała 53 żołnierzy i 72 osób cywilnych. Ustawiono trzy, dużych rozmiarów, betonowe bryły, dziesięć granitowych tablic nagrobnych z nazwiskami pochowanych (są także osoby bezimienne).

Na środkowym obelisku napis: "Ofiary 1939 roku."

Obelisk, tablicę i całą kwaterę zaprojektował zgierski artysta plastyk Jerzy Wieczorek. Przedsięwzięcie sfinansował Urząd Miasta Zgierza.

Symboliczny grób w lesie Okręglik
Południowa część miasta, przy granicy z Łodzią (jadąc od Zgierza ul. Konstantynowską po lewej stronie - kilkaset metrów od ulicy)

Według Instytutu Pamięci Narodowej, Oddziałowej Komisji Ścigania Zbrodni Przeciw Narodowi Polskiemu w Łodzi, w lesie Okręglik w czasie II wojny światowej zamordowano i pogrzebano ok. 3000 ludzi. Według świadków, zeznających przed komisją, ofiar (Polaków, Żydów, harcerzy z 17 ŁDH) jest cztery razy tyle.

W lesie Okręglik, gdzie niemiecki okupant dokonywał egzekucji, postawiono obelisk oraz trzy symboliczne groby.

Na jednym z nich tablica upamiętniająca harcerzy ZHP z napisem:
"Bezimiennym bohaterom pomordowanym przez hitlerowców w latach 1939 - 1945."

Fundatorem obelisku i tablicy był Wojewódzki Komitet Ochrony Pomników, Walki i Męczeństwa w Łodzi.

Kwatera żołnierzy poległych w wojnie polsko-sowieckiej 1920 roku
ul. Piotra Skargi (po lewej stronie alei za kościółkiem na Starym Cmentarzu Rzymskokatolickim)

Skromny pomnik Fundacji Zgierskiego Czerwonego Krzyża z napisem: "Cześć obrońcom ojczyzny."

23.05.1999 r. wmurowano urnę z prochami i odsłonięto tablicę z napisem:
"Tu spoczywają prochy rycerzy niepodległości Legionów Józefa Piłsudskiego z pół bitewnych i mogił Kostiuchnówki na Ukrainie. Przywiezione przez zgierskich harcerzy, Zgierz 1999 r."

W latach 1915-16 Wołyń na Ukrainie był rejonem ciężkich walki Legionów Polskich z wojskami rosyjskimi. Zginęło tam tysiące legionistów, m.in. druh Artur Miatkowski (pierwszy drużynowy ZHP w Zgierzu). Wszyscy polegli zostali pochowani we wsi Kostiuchnówka na Wołyniu. Harcerze zgierskiego Hufca ZHP opiekują się cmentarzem, każdego roku grupa wyjeżdża na Ukrainę porządkować groby.

Mogiła w Lesie Lućmierskim 100 Polaków rozstrzelanych w Zgierzu
Las Lućmierski (w pobliżu trasy Zgierz - Ozorków)

W czasie II wojny światowej, w lesie tym zostało pogrzebanych ok. 30 tysięcy ciał.

Stu Polaków rozstrzelanych 20.03.1942 r. w Zgierzu w czasie największej publicznej egzekucji w "Kraju Warty" również zostało tam pochowanych. Po wojnie zwłoki zostały ekshumowane i ponownie złożone we wspólnym grobie.

Mogiłę upamiętnia tablica i krzyż przeniesiony sprzed Pomnika 100 Straconych w Zgierzu.

Na granitowej tablicy widnieje napis:
"Zbiorowa mogiła stu Polaków rozstrzelanych w Zgierzu 20 marca 1942 roku."

Wykorzystano m.in.: "ZGIERZ CMENTARZE, POMNIKI, TABLICE" Marian Pieruń, Wydawca: Towarzystwo Przyjaciół Zgierza, Zgierz 2003; ISBN 83-920038-0-2