Autor: Stanisław Giernalczyk
Wydawca: Stanisław Giernalczyk oraz Towarzystwo Przyjaciół Zgierza
Miejsce i rok wydania: Zgierz 2021
ISBN 978-83-62867-29-5
Wstęp ..... 5
Zgierz - historia nie tylko sportu ..... 7
Hokej na lodzie ..... 9
Michał Antuszewicz ..... 14
Jerzy Frątczak ..... 25
Stefan Makowski ..... 26
Stanisław Ołczyk ..... 27
Józef Stefaniak ..... 21
Jan Stopczyk ..... 24
Wojsław Szymański ..... 26
Zapasy w styl wolnym ..... 28
Włodzimierz Cieślak ..... 29
Marian Filipowicz ..... 33
Paweł Gawrysiak ..... 39
Władysław Kozłowski ..... 42
Arnold Jan Kropp ..... 42
Lesław Kropp ..... 43
Piotr Królewiak ..... 45
Tomasz Kupis ..... 47
Marek Misiak ..... 49
Jan Motyl ..... 50
Mirosław Pikierski ..... 51
Jerzy Stępniak ..... 52
Grzegorz Szyszka ..... 54
Zgierskie "asy" kobiecej maty ..... 55
Agnieszka Wieszczek-Kordus ..... 56
Roksana Zasina ..... 59
Anna Zwirydowska ..... 60
Lekkoatletyka ..... 61
Eugeniusz Gąszczyk ..... 61
Zdzisław Jama ..... 63
Tadeusz Jarosik ..... 64
Józef Jaworski ..... 65
Witold Konczarek ..... 66
Dariusz Najman ..... 67
Jadwiga Niebrzydowska ..... 69
Ryszard Posselt ..... 71
Jadwiga Wajs ..... 72
Paweł Wawrzyńczak ..... 76
Łucznictwo ..... 77
Anna Kusińska ..... 81
Justyna Mospinek ..... 83
Tadeusz Skrzypkowski ..... 87
Tenis stołowy ..... 90
Andrzej Domicz ..... 91
Jerzy Domicz ..... 93
Agnieszka Gieraga-Barczuk ..... 94
Tomasz Krzeszewski ..... 96
Ryszard Kwiecień ..... 98
Tomasz Masica ..... 101
Pływanie ..... 102
Józef Jurek ..... 102
Kazimierz Mrówczyński ..... 105
Remigiusz Pawlak ..... 108
Adrian Styrzyński ..... 110
Piłka nożna ..... 113
Tomasz Kłos ..... 113
Grzegorz Krysiak ..... 114
Siatkówka ..... 115
Stanisław Brytkowski ..... 115
Jerzy Krysiak ..... 117
Krzysztof Wężyk ..... 119
Kolarstwo ..... 121
Artur Miśkiewicz ..... 121
Sport motorowy ..... 124
Janusz Konczarek ..... 124
Sport samochodowy ..... 126
Maciej Palczewski ..... 126
Bilard ..... 128
Waldemar Kościan ..... 128
Nauczyciele - mistrzowie sportu ..... 130
Stanisław Giernalczyk ..... 131
Kazimierz Głowacki ..... 135
Jerzy Sokół ..... 143
Piotr Stańczyk ..... 145
Sportowa saga rodu Sekyrów ..... 148
Kulturyści ..... 151
Trenerzy i działacze sportowi ..... 152
Zdzisław Frątczak ..... 152
Jerzy Głuszczak ..... 154
Paweł Gozdan ..... 155
Feliks Kaliński ..... 158
Maciej Kozłowski ..... 160
Paweł Królewiak ..... 161
Witold Królewiak ..... 162
Władysław Lisiecki ..... 163
Alfred Matuszewski ..... 164
Jerzy Matwin ..... 166
Ewa Siemońska ..... 167
Anna Szymańska ..... 168
Wojciech Szymański ..... 169
Dziennikarze sportowi ..... 171
Zbigniew Kaźmierczak ..... 171
Jerzy Mrzygłód ..... 173
Stanisław Sowiński ..... 174
Michał Strzelecki ..... 176
Bibliografia ..... 179
Indeks fotograficzny ..... 182
Od dawna "chodziła" za mną myśl, aby przedstawić w formie małej encyklopedii ludzi zgierskiego sportu (szczególnie z lat 1945-2000), którzy są żywą legendą historii naszego miasta. Uważałem, że w takim rejestrze powinni się znaleźć sportowcy (zawodowcy i amatorzy), trenerzy, dziennikarze, działacze, którzy zapracowali na sportowy portret Zgierza.
12 października 2013 r. środowisko sportowe naszego miasta obiegła smutna wiadomość. Nie żyje Lesław Kropp - olimpijczyk, wybitny sportowiec, zasłużony zgierzanin, trener, wychowawca młodzieży, działacz społeczny - legenda zgierskich zapasów. Ta wiadomość podziałała jak iskra, była impulsem do podjęcia decyzji o próbie napisania pracy na temat "Twarze zgierskiego sportu".
Mimo, że o zgierskich sportowcach ukazało się wiele publikacji (artykułów, wspomnień, prac magisterskich itp.), to brakowało mi jednej monografii pokazującej zgierzanom tych, których można nazwać "twarzami zgierskiego sportu". Podjąłem taką próbę, wiedząc, że publikacja nie wyczerpie podjętego tematu (z różnych przyczyn).
Twarze zgierskiego sportu to materiał, który powinien znaleźć się w bibliotekach, klubach, szkołach i organizacjach sportowych. Książka ma spełniać rolę źródła sportowego dla młodych zgierzan, ma być kanwą wspomnień dla starszych, podziękowaniem dla tych, którzy tworzyli i tworzą historię sportowego Zgierza.
Suche życiorysowe dane, sportowe statystyki, w miarę możliwości ukazałem na tle wspomnień najbliższych - rodziny, przyjaciół, kolegów, kibiców. Zdaję sobie sprawę, że materiał nie oddaje z różnych przyczyn całości klimatu i ludzi zaangażowanych w zgierski sport. Przepraszam, że być może wkradły się do tej książki wiadomości niesprawdzone, że zabrakło wielu nazwisk i faktów. Liczę na kontynuatorów - sportowych zapaleńców, którzy będą uzupełniali podjęty temat i dopisywali dalszą historię zgierskiego sportu.
Publikacja nie powstałaby bez wsparcia i zaangażowania wielu osób, którzy na różnych etapach pracy wspomagali mnie w zbieraniu materiałów, działaniach redakcyjnych, służyli radą i wsparciem. W tym miejscu szczególnie chciałbym podziękować swojej rodzinie, władzom Miasta Zgierza i Powiatu Zgierskiego, a także Sebastianowi Glicy za przygotowanie książki do druku. Szczególne podziękowania należą się zgierskiej społeczności sportowej, która nie tylko udostępniła, często prywatne materiały, ale przez cały okres mojej pracy nad książką służyła wsparciem.
Po I Wojnie Światowej Zgierz liczył 21.230 mieszkańców, ale w wyniku ostatniej wojny stracił około 6.600 ludności. Zgierz w XX w. był miastem wybitnie robotniczym, ta klasa kształtowała jego oblicze społeczne i polityczne. Ludność po wojnie znalazła zatrudnienie w zakładach produkcyjnych: Z. P. B. "Boruta", Z. P. W. "Fresco", Z. P. W. "Zeltor", Z. P. O. "Zeta" i innych.
Mieszkańcy potrzebowali zaspokojenia potrzeb w zakresie opieki zdrowotnej, społecznej, oświaty, kultury i sportu.
Na początku XX w., w dniu 20 marca 1907 r. zalegalizowano działalność Towarzystwa Gimnastycznego (T. G.) "Sokół". W 1921 r. Zgierskie Towarzystwo Cyklistów przekształciło się w Zgierskie Towarzystwo Gimnastyczne. W 1933 r. założono K. S. "Boruta", wspierany przez Zakłady Przemysłu Chemicznego.
W 1937 r. oddano do użytku nowy sportowy stadion miejski przy A. Pawińskiego, w 1946 r. przejęty przez K. S. "Włókniarz", który powstał 1 lutego 1946 r. W 1953 r. powołano Międzyszkolny Klub Sportowy (M. K. S.), założony staraniem Feliksa Kalińskiego i Stanisława Misztala, przekształcony później w Miejski Ośrodek Sportowy Szkolnego Związku Sportowego (MOS-SZS). W 1961 r. utworzono Miejski Ośrodek Sportu, Turystyki i Wypoczynku, przemianowany w 1977 r. na Miejski Ośrodek Sportu i Rekreacji (MOSiR).
Wg stanu na 1 marca 2016 r. w Zgierzu działały następujące kluby i stowarzyszenia sportowo-rekreacyjne /stale współpracujące z Urzędem Miasta Zgierza/.
W 2020 r. zaprzestało działalności Zgierskie TKKF.
Do końca 2021 r. powstały jeszcze:
Autor
Stanisław Giernalczyk, rocznik 1941, absolwent Studium Nauczycielskiego w Ostrowie Wielkopolskim i Uniwersytetu Łódzkiego.
W latach 1972-1975 dyrektor Domu Kultury, Dzieci i Młodzieży w Zgierzu, w latach 1977-1991 wicedyrektor i dyrektor w Zespole Szkół Ogólnokształcących im. S. Staszica w Zgierzu. Będąc nauczycielem uczył języka polskiego, historii, propedeutyki nauki o społeczeństwie, wychowania muzycznego i wychowania fizycznego.
Uczestniczył w działaniach wielu organizacji i stowarzyszeń kulturalnych, sportowych, związkowych i politycznych, tak w Zgierzu, jak i w województwie, a w szczególności w ZHP (stopień podharcmistrza), Szkolnym Związku Sportowym, Towarzystwie Wiedzy Powszechnej, Towarzystwie Krzewienia Kultury Fizycznej i Związku Nauczycielstwa Polskiego.
W kadencji 1998-2002 miejski radny i członek Zarządu Miasta Zgierza. W 2000 r. był inicjatorem reaktywowania Zgierskiego Towarzystwa Krzewienia Kultury Fizycznej, którego prezesem był do rozwiązania w 2020 r.
W młodości uprawiał piłkę nożną, tenis stołowy, piłkę siatkową i lekkoatletykę. Wśród Jego sportowych osiągnięć znajduje się kilkakrotne mistrzostwa Zgierza w tenisie stołowym, mistrzostwo nauczycieli niezrzeszonych w tenisie stołowym województwa łódzkiego i wicemistrzostwo Polski.