Arkadiusz Musierowicz

Jest drugim w kolejności zgierzaninem, który zrobił karierę naukową. Pierwszym był Adolf Pawiński. Lecz on wybrał inną dziedzinę i studia politechniczne. Ten kierunek studiów i pracy badawczej nie jest powszechnie znany przez ogół obywateli naszego miasta i kraju. Zasługi jednak naszego profesora są na tym odcinku naprawdę ogromne.

Arkadiusz Jan Musierowicz urodził się 12 stycznia 1894 r. w Zgierzu. Był synem Jana Musierowicza i Zuzanny z domu Kulesza. Średnią szkołę ukończył w Łodzi, przejściowo chodził do Szkoły Handlowej Kupiectwa Łódzkiego. Studia rozpoczął w 1912 r. na Wydziale Chemicznym Politechniki Lwowskiej, które przerywa wybuch I wojny światowej. Wznawia je dopiero w roku 1920. Dyplom magistra inżyniera chemika otrzymuje z wynikiem bardzo dobrym w 1923 r. Jego wykładowcami byli m.in. profesorowie: Skupiński, Niementowski, Kostanecki i I. Mościcki.

Ożenił się w 1925 r. z Antoniną Czarnecką. W latach 1922-1926 był asystentem w Katedrze Chemii Ogólnej Politechniki Lwowskiej. Tytuł doktora nauk technicznych otrzymuje we wspomnianej Politechnice z jednoczesnym powołaniem na stanowisko adiunkta przy Katedrze Chemii Rolnej i Gleboznawstwa. Jako stypendysta naukowy, przeprowadzając studia naukowe, kolejno przebywa w Czechosłowacji, Niemczech i Szwajcarii. Habilituje się w 1933 r. Na Wydziale Rolniczo-Leśnym Politechniki Lwowskiej. W roku 1933 zostaje mianowany profesorem nadzwyczajnym, a po śmierci prof. Żółcińskiego zostaje kierownikiem Katedry, na której się habilitował.

Ówczesne prace profesora dotyczyły wartości niektórych nawozów fosforowych i potasowych oraz miału węgla brunatnego. Szczególnie cenne są badania właściwości fizyczno-chemicznych gleby, wnoszące do nauki o gleboznawstwie nowy pogląd na zagadnienia żyzności gleby. Od miesiąca października 1939 r. do czerwca 1941 r. był Kierownikiem Katedry Chemii Rolnej i Gleboznawstwa na wspomnianym powyżej Wydziale Politechniki Lwowskiej.

W czasie okupacji hitlerowskiej do maja 1944 r. był wykładowcą Kursów Rolniczych w Dublanach, zaś od lipca 1944 r. do stycznia 1945 r. pracuje w Instytucie Żywienia Roślin w Skierniewicach. W czasie okupacji był zaangażowany w nauczanie akademickie.

Od marca 1945 r. przejmuje kierowanie Katedrą Gleboznawstwa w Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Okres pracy w SGGW, gdzie pracował do końca życia - był najbardziej twórczy. Jako doświadczony badacz przystąpił do syntetycznego opracowania właściwości fizyko-chemicznych gleby.

Wydał z dziedziny chemii rolnej dwa podręczniki, pierwszy dotyczył nawozów gospodarskich, drugi nawozów mineralnych. Najbardziej znaczące są monografie profesora i jego współpracowników: "Gleby województwa warszawskiego" i "Gleby województwa łódzkiego", a ponadto "Gleboznawstwo ogólne". Znana była również działalność Arkadiusza Musierowicza w dziedzinie kartografii. Brał on udział w opracowywaniu map gleb polskich w dwóch skalach. Był również współredaktorem mapy Europy.

Jako przewodniczący komisji był niezwykle czynnym w opracowywaniu klasyfikacji i nomenklatury gleb Polski. Zajmował się również organizacją zjazdów gleboznawczych w Polsce, uczestniczył w międzynarodowych konferencjach oraz Kongresie Gleboznawczym w Paryżu - 1956 r.

Dorobek naukowy prof. A. Musierowicza jest ogromny, wynoszący około 200 pozycji opublikowanych, w tym około 10 podręczników. W 1958 r. został powołany na członka rzeczywistego Polskiej Akademii Nauk, a także był członkiem Akademii Nauk Rolniczych ZSRR.
Otrzymał dwukrotnie nagrody państwowe II stopnia. Poza tym odznaczony był Krzyżami: Kawalerskim i Komandorskim orderu Odrodzenia Polski.

Zmarł w Warszawie w 1966 roku i tam został pochowany. Żyjąc, utrzymywał cały czas stałą więź z zamieszkałą w Zgierzu rodziną.

Szczepan Mikołajczyk
"Wybitni Zgierzanie - z urodzenia i z wyboru"
Fundacja Muzeum Miasta Zgierza
Zgierz 1994