Najważniejsze zmiany w 2022 roku

Wyższa płaca minimalna i minimalna stawka godzinowa, większe nakłady na asystentów osobistych osób niepełnosprawnych, zmiany dotyczące renty socjalnej i nowe programy realizowane w ramach Polskiego Ładu. Rok 2022 przynosi ważne zmiany dla rodzin, pracowników, osób starszych i niepełnosprawnych. 

RKO nowym mechanizmem wsparcia rodzin

Rodzinny kapitał opiekuńczy (RKO) jest nowym mechanizmem wsparcia polskich rodzin z małymi dziećmi. Jego zadaniem jest pomoc finansowa będąca wsparciem w wychowywaniu dzieci oraz ułatwienie podjęcia decyzji o posiadaniu kolejnego dziecka.

Świadczenie przysługuje na drugie i kolejne dziecko w rodzinie w wieku od 12. do ukończenia 35. miesiąca życia. W 2022 roku ze świadczenia skorzysta ok. 615 tys. dzieci. Wysokość świadczenia to nawet 12 tys. zł. Jest ono wypłacane przez dwa lata w wysokości 500 zł miesięcznie, albo przez rok w wysokości 1000 zł miesięcznie. Środki przeznaczone na ten cel w 2022 roku to ok. 3,1 mld zł. Wnioski o rodzinny kapitał opiekuńczy należy składać drogą elektroniczną, a wsparcie wypłacane jest na konto podane przez rodzica.

Dofinansowanie na opiekę nad dziećmi

Od 1 kwietnia 2022 roku zostaną uruchomione środki na dofinansowanie do opłat za żłobek, klub dziecięcy oraz dziennego opiekuna. Wsparcie obejmie m.in. dzieci pierwsze i jedyne w rodzinie oraz maluchy w wieku przed 12. miesiącem oraz po ukończeniu 35. miesiąca życia. Kierowane jest więc do dzieci, które nie zostaną objęte rodzinnym kapitałem opiekuńczym. Wysokość dofinansowania wynosić będzie nawet 400 zł miesięcznie. Nie więcej jednak, niż wysokość opłaty ponoszonej przez rodziców za pobyt dziecka w ww. placówce. Pieniądze w ramach tego wsparcia trafią bezpośrednio do instytucji opieki i przysługują przez okres uczęszczania do żłobka, klubu dziecięcego lub opieki prowadzonej przez dziennego opiekuna. Dofinansowanie wejdzie w życie od kwietnia 2022 r. i w przypadku wniosków złożonych do 31 maja 2022 r. będzie przysługiwać z wyrównaniem od 1 stycznia 2022 r. Wsparciem zostanie objętych ok. 110 tys. dzieci.

Zerowy PIT dla rodzin 4+

PIT-0 dla rodzin z czwórką dzieci. Od tego roku, każdy rodzic z co najmniej czwórką dzieci, mający dochody do 85 528 zł nie będzie płacił PIT. W przypadku obojga rodziców będzie to kwota 171 056 zł. Co więcej, rodzice rozliczający się na zasadach ogólnych skorzystają jeszcze z kwoty wolnej, która od 2022 roku wynosi 30 tys. zł. Oznacza to, że przy rozliczaniu wspólnym, kwota bez PIT będzie wynosić 231 056 zł. Według szacunków rządowych skorzysta na tym ponad 110 tys. rodziców – podatników, w których portfelach zostanie rocznie ok. 335 mln zł.

Emerytura bez podatku

Emerytura bez podatku do 2,5 tys. zł miesięcznie obejmie ok. 2/3 emerytów w Polsce. Emeryci i renciści o wyższych świadczeniach zapłacą podatek tylko od kwoty przekraczającej 2,5 tys. zł. Podatku PIT nie będą płaciły również osoby najuboższe. W sumie dla ok. 90 procent emerytów i rencistów, czyli ponad 8 mln osób nowe rozwiązania są korzystne lub neutralne. Pozostali będą płacić podatek jedynie od nadwyżki wynoszącej ponad 30 tys. zł. Program realizowany w ramach Polskiego Ładu.

Pracujący seniorzy z PIT-0

PIT-0 dla seniora to zachęta dla osób starszych do pozostania na rynku pracy. Jest to ulga dla seniorów zatrudnionych na etacie, pracujących na zlecenie i przedsiębiorców, którzy pomimo wieku emerytalnego zrezygnowali z pobierania emerytury i są dalej aktywni zawodowo. PIT-0 obejmie roczny przychód z takiej pracy do kwoty 85 528 zł. Seniorzy rozliczający się na ogólnych zasadach będą mieli do wykorzystania jeszcze kwotę wolną, która wyniesie 30 tys. zł. Aktywne zawodowo osoby starsze nie pobierające emerytur będą płacili podatek dopiero po przekroczeniu 115 528 zł zarobków (30 tys. zł kwoty wolnej + 85 528 zł ulgi). Z tej ulgi skorzysta 142 tys. osób, a w przyszłości może być ich jeszcze więcej. Tylko w 2022 roku zaoszczędzą one na podatku ok. 500 mln zł.

Minimalne wynagrodzenie w górę

Od nowego roku wzrosło minimalne wynagrodzenie za pracę do 3010 zł oraz minimalna stawka godzinowa dla umów cywilnoprawnych do 19,70 zł. Jest to wzrost o 210 zł w porównaniu z pensją minimalną z 2021 roku oraz więcej o 1,40 zł z ubiegłoroczną stawką godzinową.

Wzrost świadczenia pielęgnacyjnego

Wysokość świadczenia pielęgnacyjnego w bieżącym roku wzrosła do 2119 zł i jest wyższa o 148 zł w porównaniu z rokiem ubiegłym i aż o 919 zł wyższa niż w roku 2015.  Wzrost kwoty świadczenia pielęgnacyjnego jest uzależniona od wzrostu procentowego minimalnego wynagrodzenia za pracę, które w tym roku wynosi 3010 zł brutto.

Dodatkowy miliard dla SAM!

Pakiet "Samodzielność – Aktywność – Mobilność!" (SAM!) to działania na lata 2022-2024. Dotyczą rehabilitacji społecznej, zawodowej i leczniczej osób ze znacznym stopniem niepełnosprawności. Na program zostanie przeznaczony dodatkowy miliard złotych.

Większe nakłady na asystentów osobistych osób niepełnosprawnych

Wzrosły również nakłady na wsparcie asystentów osobistych osób z niepełnosprawnościami do 610 mln zł. Wysokość wsparcia dla samorządów biorących udział w tym programie wynosi blisko 510 mln zł. Początkowo było to 150 mln zł. Natomiast budżet dla organizacji pozarządowych to 100 mln zł. Program realizowany jest w ramach Funduszu Solidarnościowego.

Opieka wytchnieniowa – edycja na 2022 rok

Ze względu na duże zainteresowanie samorządów zwiększamy dofinansowanie na realizację programu resortowego "Opieka wytchnieniowa" z 60 mln zł do ponad 150 mln zł w 2022 roku – dla jednostek samorządu terytorialnego. Dla organizacji pozarządowych to 40 mln zł. Do udziału w tegorocznej edycji zgłosiło się prawie 960 gmin/powiatów z 16 województw. Program realizowany jest w ramach Funduszu Solidarnościowego. Celem Programu jest wsparcie członków rodzin lub opiekunów sprawujących bezpośrednią opiekę nad dziećmi z orzeczeniem o niepełnosprawności i osobami posiadającymi orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczenie traktowane na równi z orzeczeniem o znacznym stopniem niepełnosprawności, którzy wymagają usług opieki wytchnieniowej. Program ma im zapewnić czasowe odciążenie od codziennych obowiązków łączących się ze sprawowaniem opieki, zapewnienie czasu na odpoczynek i regenerację

Większe przychody dla pobierających rentę socjalną wciąż aktywnych zawodowych

Zmiany w przepisach o rencie socjalnej. Od tego roku osoby pobierające rentę socjalną i wciąż aktywne zawodowo mogą osiągać przychody w wysokości do 130 proc. przeciętnego wynagrodzenia. Zgodnie z nowymi przepisami, renta socjalna podlega tym samym zasadom zawieszenie lub zmniejszenia, co emerytury i renty z tytułu niezdolności do pracy. Wysokość takiego świadczenia nie będzie pomniejszana w przypadku osiągnięcia do 70 proc. przeciętnego wynagrodzenia. Natomiast przychody rencistów w wysokości od 70 proc. do 130 proc. będą zmniejszały wielkość renty socjalnej, jednak nie więcej niż o maksymalną kwotę zmniejszenia. Dopiero przekroczenie pułapu 130 proc. spowoduje zawieszenie świadczenia.

Źródło: Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej