Zgierzanie Ofiarami Zbrodni Katyńskiej

Kwiecień to czas obchodów rocznicy Zbrodni Katyńskiej. 

Po agresji ZSRR na Polskę 17 września 1939 r. do niewoli radzieckiej dostało się 250 tys. obywateli polskich: żołnierzy Wojska Polskiego i Korpusu Ochrony Pogranicza, funkcjonariuszy policji, straży więziennej i innych służb, naukowców, lekarzy, inżynierów, nauczycieli. Na przełomie 1939 i 1940 r. NKWD aresztowało tysiące obywateli polskich pod zarzutem "działalności kontrrewolucyjnej". Większość z nich trafiła następnie do specjalnych obozów NKWD, pozostali przetrzymywani byli w więzieniach na terenie republik Ukraińskiej i Białoruskiej.

Na mocy tajnej uchwały Biura Politycznego KC WKP(b) z marca 1940 r., dokonana została egzekucja przedstawicieli polskiej inteligencji. Od kwietnia do maja 1940 r. żołnierze Armii Czerwonej zamordowali 22 tys. polskich obywateli strzałem w tył głowy. Ofiary zostały następnie pogrzebane w masowych grobach w Katyniu, Miednoje, Piatichatkach, Bykowni.

W dniu 5 marca 1940 r. władze najwyższe ZSRR wydały decyzję o rozstrzelaniu blisko 15 tys. jeńców z obozów w Kozielsku, Ostaszkowie i Starobielsku oraz 11 tys. więźniów przetrzymywanych w więzieniach tzw. Zachodniej Białorusi i Zachodniej Ukrainy. Ostatecznie w kwietniu i maju 1940 r. zamordowano 21 857 polskich obywateli. 

W 1943 roku o zbrodni katyńskiej usłyszał cały świat. Nastąpiło to na skutek odkrycia grobów polskich oficerów dokonanego przez Niemców w lesie pod Katyniem. 

Od czasu odkrycia mogił przez Niemców, ZSRR za dokonanie zbrodni obwiniał nazistów. Wobec chęci utrzymania przez Zachód dobrych stosunków ze Stalinem, temat Katynia był przez lata pomijany. 

Na skutek zmieniającej się sytuacji politycznej, w 1990 r. podjęto decyzję od odtajnieniu rosyjskich archiwów. W 47. rocznicę niemieckiego odkrycia – 13 kwietnia 1990 r. – władze ZSRR przyznały, że za zbrodnię odpowiedzialni byli funkcjonariusze NKWD.

Na pamiątkę tego wydarzenia 13 kwietnia ustanowiono Dniem Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej.

Wśród zamordowanych przez NKWD oficerów wojska i policjantów byli także zgierzanie. Zginęli mieszkańcy miasta, urodzeni w Zgierzu, osoby, które wojna zastała w naszym mieście. Tablica z nazwiskami "Zgierzan – Katyńczyków" znajduje się na placu Stu Straconych. Pamiętajmy o ofiarach tej zbrodni... 

Źródło: Muzeum Miasta Zgierza

Dzień Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej – polskie święto państwowe obchodzone co roku 13 kwietnia, uchwalone 14 listopada 2007 roku przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej poprzez aklamację, w celu oddania hołdu ofiarom zbrodni katyńskiej.

Dzień Pamięci obchodzony jest w rocznicę opublikowania przez Niemców w 1943 roku informacji o odkryciu w ZSRR masowych grobów oficerów Wojska Polskiego. Związek Radziecki przyznał się oficjalnie do popełnienia zbrodni dopiero po pięćdziesięciu latach od dokonania mordu tj. 13 kwietnia 1990 roku, kiedy to Michaił Gorbaczow przekazał prezydentowi Wojciechowi Jaruzelskiemu listy przewozowe NKWD z obozów w Kozielsku i Ostaszkowie oraz spis jeńców obozu w Starobielsku. Od tego dnia, Dzień Pamięci obchodzono przez kilkanaście lat, jako Światowy Dzień Pamięci Ofiar Katynia. 

Źródło: Wikipedia