Łaźnia Miejska - pomnik historii i kultury Zgierza

W pierwszych dniach lutego 1929 roku zakończyła się budowa Łaźni Miejskiej w Zgierzu. Drugiego uroczyście przecięto wstęgę, a piątego lutego udostępniono obiekt mieszkańcom miasta. Jak ważna i potrzebna była to inwestycja, wskazuje tempo budowy - ukończono ją w ciągu dwóch lat. Do dzisiaj łaźnia jest jednym z symboli Zgierza.

Łatwo obliczyć, że w tym roku (2023) Łaźnia Miejska w Zgierzu kończy 94 lata. Mimo sędziwego wieku nadal z powodzeniem służy mieszkańcom: czynny jest basen pływacki, do dyspozycji są sauny oraz grota solna. Przez długie lata zgierzanie korzystali tam po prostu z możliwości wzięcia kąpieli - służyły temu celowi natryski oraz specjalne wanny.

Niezwykła historia Łaźni Miejskiej w Zgierzu

Swoją karierę łaźnia rozpoczęła jako zakład kąpielowy, czyli inwestycja miejska, powstała z uwagi na wciąż narastające potrzeby utrzymywania higieny wśród mieszkańców. Rada Miasta Zgierza przegłosowała stosowną uchwałę w roku 1927., dwa lata później nastąpiło uroczyste otwarcie. Jak pisały w przeddzień inauguracji ówczesne dzienniki (“Gazeta Zgierska” z dnia 20.04.1929 roku), “mieszkańcy miasta Zgierza pozbawieni byli dotąd możności korzystania z kąpieli, tego najważniejszego środka podniesienia zdrowotności wśród najszerszych warstw”.

Był to czas, gdy - jak czytamy dalej w “Gazecie Zgierskiej” - zaledwie kilka spośród ponad tysiąca stu nieruchomości wybudowanych w mieście posiadało dostęp do lokalnej sieci wodociągowej. Jeśli więc uświadomimy sobie, że zaledwie 1% wszystkich ówczesnych zgierskich mieszkań “miało urządzone łazienki”, tym bardziej rozumiemy, że potrzeby związane z higieną były naprawdę palące. I trwały od wielu lat wstecz.

Pożyczka z Ameryki

Aby zrealizować budowę Łaźni Miejskiej ówczesne władze samorządowe postanowiły o wzięciu kredytu. Jak pisze we współczesnym tekście Maciej Wierzbowski z Muzeum Miasta Zgierza: “(...)Skorzystano więc z szansy zaciągnięcia pożyczki od amerykańskiego Towarzystwa Ulen et Co. Zgierz był jednym z 17. miast polskich, które tę pożyczkę zaciągnęły. Rzutowało to oczywiście na następne budżety miejskie, ale... co postawiono to stoi do dziś.”

Okazało się, że amerykanie zgodzili się na pożyczkę w wysokości 230. tysięcy dolarów, z wnioskowanych ośmiuset. Miało to wystarczyć na wybudowanie dwóch obiektów - miejskiej łaźni oraz rzeźni (jak byśmy dziś powiedzieli - zakładu masarskiego). Towarzystwo Ulen et Co. wynajęło czołowego polskiego architekta p. Leszka Horodeckiego, by zaprojektował ten obiekt. Uroczyście otwarty po dwóch latach prac budowlanych kryty basen pływacki w Łaźni Miejskiej był na owe czasy obiektem bardzo nowoczesnym - dopiero drugim takim w ówczesnej Polsce.

Sentymentalnie traktowana przez zgierzan “Stara Łaźnia” dziś przeżywa swój renesans. Nie tak dawno zakończona została renowacja zabytkowego obiektu. Wykonano remont niecki pływalni oraz tzw. serca basenu, podłączając je do sieci miejskiej. Zlikwidowany został wysłużony kocioł parowy, który do tej pory "napędzał" basen. Ale część starych urządzeń pozostała na miejscu, służąc jako atrakcja turystyczna: podczas Nocy Muzeów, w maju 2022, zaplecze basenowe Starej Łaźni było po raz pierwszy udostępnione zwiedzającym, budząc ogromne zainteresowanie.

Zgierska Łaźnia Filmowa

Niezwykły potencjał architektoniczny sprawia, że wnętrza Łaźni Miejskiej w Zgierzu często służą za plener artystom sztuki filmowej. Powstawały tu zdjęcia do znanych, pełnometrażowych filmów fabularnych, jak "CK Dezerterzy", "Trójkąt Bermudzki", "Limuzyna Deimler-Benz", "Lekcja martwego języka" - a także seriali, jak “Osiecka”, "Komisarz Alex" czy "Belfer", którego nowe odcinki mają powstawać w różnych lokacjach na terenie Zgierza. W starej łaźni powstawały także teledyski (np. Joanny Dark, z udziałam Olafa Lubaszenko) oraz telewizyjne programy publicystyczne, jak choćby Filmowa Encyklopedia Łodzi.

Jak zapowiada Przemysław Staniszewski, Prezydent Miasta Zgierza, przy okazji mijającej rocznicy otwarcia Miasto szykuje wniosek o pozyskanie środków zewnętrznych na remont całej elewacji Łaźni Miejskiej. Tak odrestaurowana "seniorka" z pewnością długo jeszcze służyć będzie mieszkańcom miasta. A także gościom, którzy chętnie podziwiają jej secesyjną architekturę i oryginalne, unikatowe w skali Europy wyposażenie. 

Czytaj też ciekawostkę "Miejski Zakład Kąpielowy - Łaźnia Miejska w Zgierzu" 

• 

  Budowa łaźni - fot. Muzeum Miasta Zgierza

• 

  Artykuł łaźni w Gazecie Zgierskiej - fot. Muzeum Miasta Zgierza

• 

  Artykuł o otwarciu łaźni z lutego 1929 roku

• 

  Budynek łaźni (lata 30. XX wieku) - fot. Muzeum Miasta Zgierza

• 

  Wnętrze łaźni (lata 30 XX wieku) - fot. Muzeum Miasta Zgierza

• 

  Pływacy na schodach pływalni (lata 30 XX wieku) - fot. Muzeum Miasta Zgierza

• 

  Żołnierze przed budynkiem łaźni (lata 30 XX wieku) - fot. Muzeum Miasta Zgierza

• 

  Budynek łaźni (okupacja niemiecka - lata 40. XX wieku) - fot. Muzeum Miasta Zgierza

• 

  Budynek łaźni z lotu ptaka luty 2019 r. - fot. FB Świat z Góry

• 

  Budynek łaźni 2019 r. - fot. MPGK

• 

  Wnętrze łaźni - pływalnia 2020 r.

• 

  Wnętrze łaźni - pływalnia 2020 r.

• 

  Wnętrze łaźni - pływalnia 2020 r.

• 

  Wnętrze łaźni - pływalnia 2020 r.

• 

  Wnętrze łaźni - pływalnia 2020 r.

• 

  Wnętrze łaźni - pływalnia 2020 r.